Таленавіты хлопец з маленькага беларускага гораду апынуўся сярод прызёраў еўрапейскага конкурсу маладых навукоўцаў, фінал якога толькі што завяршыўшся ў Браціславе. Там маладыя навукоўцы ўзростам ад 14 да 20 годоў прадставілі 83 навуковыя праекты з 37 краін. Кожны праект мусіў быць створаны падчас навучання ў школе — такая галоўная ўмова конкурсу.

Праз тыдзень у Браціславе прагучаць імёны пераможцаў 24-га Спаборніцтва маладых навукоўцаў, арганізаванага Еўрапейскім Саюзам. Больш як 120 маладых навукоўцаў з 37 краін прымаюць удзел у сёлетнім конкурсе. Сярод іх за права называцца найлепшымі маладымі еўрапейскімі вучонымі года паспаборнічаюць чацвёра прадстаўнікоў беларускага пакалення Y.

Абедзьве гадавіны вяртаюць у тагачасную Чэхію да студэнцкіх пратэстаў 17 лістапада 1939 і 1989 гадоў. Абедзьве зьвязваюць з студэнцкімі дэманстрацыямі — напачатку супраць нацысцкай дыктатуры, а праз пяцьдзесят год — супраць камуністычнага рэжыму. Сёньня Чэхія рыхтуецца да дзяржаўнага сьвята з нагоды 17 лістапада.

Арганізатары і ўдзельнікі студэнцкай дэманстрацыі 1989-га зьбіраюцца з нагоды юбілею ў праскіх кавярнях, на вуліцах Прагі і ў галерэях ладзяцца выставы, ва ўнівэрсытэтах — канфэрэнцыі з удзелам палітыкаў, дзеячаў культуры, студэнтаў, а ў дзень гадавіны людзі з павязанымі чырвона-сіне-белымі стужкамі зноўку пройдуць ад Альбэртава да Нацыянальнага праспэкту — шляхам дэманстрацыі 1989 году. Напярэдадні Міжнароднага дня студэнцтва Generation.bY робіць агляд ролі студэнтаў у палітычных падзеях Чэхіі дваццатага стагодзьдзя і пачынае сэрыю публікацыяў з сэрца аксамітавай рэвалюцыі — Прагі.

Новы закон прадугледжвае штраф у памеры 5 тысяч эўра за выкарыстаньне моў нацыянальных меншасьцяў у дзяржаўных структурах. Таксама ўсе вулічныя шыльды, рэклямныя шчыты і рэстаранныя мэню будуць перакладзеныя на славацкую, якая зьяўляецца дзяржаўнай мовай краіны. Вугорская меншасьць Славакіі ўжо выразіла пратэст.

З пачаткам верасьня тэма навучаньня як ніколі актуальная. Актывізуюцца і  замежныя адукацыйныя праграмы з прапановамі для беларускіх студэнтаў навучаньня ў эўрапейскіх к­раінах.

У 2009 годзе Міжнародны Вышэградзкі Фонд рэалізуе спэцыяльную праграму для Беларусі. Праграма прапаноўвае ­беларускім студэнтам і навукоўцам 80 сэмэстраў навучаньня ў любым дзярж­аўным ці прыватным унівэрсытэце краін-удзельніц Вышэградзкай Групы: Чэхія, Вугоршчына, Польшча і Славакія. Кожны ахвотны можа падаць заяўку на ўдзел у адукацыйных праграмах Masters ці Post-Masters (асьпірантура) тэрмінам ад 1 д­а 4 сэмэстраў.

Як на лета выехаць зь Беларусі і не страціць веру ў справядлівасьць і консульскія службы? Усё пра візавыя патрабаваньні ў найбольш папулярныя сярод вандруючых беларусаў краіны Ўсходняй Эўропы: Літва, Польшча, Латвія, Чэхія, Славакія, Румынія, Вугоршчына.

Аўстрыйскія студэнты плянуюць да знакавай даты правесьці акцыю супраць платы на навучаньне. Студэнтам Славакіі ў цэнтры сталіцы пакажуць кіно пра Міжнародны дзень студэнта. Вечарам, як і ў іншых краінах, у Славакіі ды Аўстрыі пройдуць канцэрты і вечарыны. 

У Славакіі прайшлі студэнцкія акцыі пратэсту супраць рашэньня міністэрства адукацыі аб пераздачы іспыта. Міністэрства вырашыла, што больш 2,7 тысячаў студэнтаў павінныя прайсьці новы тэст у сувязі з тым, што некаторыя адукацыйныя ўстановы на іспыце выпадкова раздалі адказы разам з пытаньнямі.

Увядзеньне платы за навучаньне ў славацкіх унівэрсытэтах адкладаецца. Адбылося гэта з тае прычыны, што некаторыя студэнты заявілі, што гатовыя пратэставаць. Іхную дэлегацыю прымаў прэзыдэнт Шустэр, які падтрымаў студэнтаў. Кажуць, што прэзыдэнт сам паходзіць зь беднай сям'і, і калі б у гады яго маладосьці трэба было плаціць за навучаньне, ён бы ніяк ня здолеў атрымаць вышэйшае адукацыі.

У гэты панядзелак усё студэцтва гуляе. Вядома ж – Дзень студэнта. А што мы ведаем пра яго гісторыю? 17 лістапада адзначаецца як дзень студэнта, бо ў гэты дзень у 1939 годзе чэхаславацкія студэнты сталі ахвярамі нацыстаў.