Ян-Хенрык Вібэ — 24-гадовы студэнт паліталогіі ўніверсітэту Фрыдрыха Шылера ў Ене, што на ўсходзе Нямеччыны, упершыню трапіў у Беларусь у верасні мінулага году. Сюды ён прыехаў, каб вывучаць расейскую мову і паліталогію на Факультэце міжнародных адносінаў БДУ. Адразу пасля прыезду ў Менск Ян-Хенрык пачаў пісаць дзённік, выбранымі месцамі з якога вырашыў падзяліцца і з беларускімі чытачамі. Сёння мы публікуем допіс, у якім Ян расказвае пра свае ўражанні ад студэнцкага інтэрнату, дзеліцца думкамі пра беларускую інтэрнэт-цэнзуру і робіць здагадкі пра тое, хто такая «загадчыца паверху».

Брукаванкі, рудая чарапіца, мазаікаю раскіданая па цэнтральных кропках гораду. Рамантычныя дворыкі, утульныя кавярні з індывідуальным інтэр’ерам, вулічная музыка і шматлікія ўсмешкі выпадковых мінакоў — вось што зноўку і зноўку кліча ў гэты чароўны горад. Львоў, ці падчас Аўстра-Венгрыі Лембэрг, мае даўнюю гісторыю, у якую можна надоўга паглынуцца. У гэтым палягае, бадай, найвялікшая каштоўнасць гораду: ён дазваляе адчуць атмасферу мінулага праз «жывыя» артэфакты — звычайныя домікі, завулкі, паркі, у якіх і зараз б’е жыццё.

Ян-Хенрык Вібэ — 24-гадовы студэнт паліталогіі ўніверсітэту Фрыдрыха Шылера ў Ене, што на ўсходзе Нямеччыны, упершыню трапіў у Беларусь у верасні гэтага году. Сюды ён прыехаў, каб вывучаць расейскую мову і паліталогію на Факультэце міжнародных адносінаў БДУ. Адразу пасля прыезду ў Менск Ян-Хенрык пачаў пісаць дзённік, у якім расказвае пра свае ўражанні ад вандроўкі ў Беларусь, сустрэчы з беларускімі памежнікамі і людзьмі, з якімі ён не наважыўся дзяліцца ўласнымі палітычнымі поглядамі.

Болей за паўтары тысячы беларусаў адмовіліся ў 2009 годзе ад грамадзянства Беларусі дзеля атрыманьня пашпарту адной з краін ЭЗ. Большасьць зь іх сталі грамадзянамі Польшчы, некаторая частка — Вугоршчыны, Літвы і Эстоніі. Параўнальна з нашымі суседзямі, украінцамі і расейцамі, сярод новасьпечаных эўрапейцаў беларусы — мізэрная частка. Аднак за 12 гадоў пашпарт ЭЗ атрымалі ўжо каля 11 тысячаў нашых былых суграмадзянаў.

Кожны год зь Беларусі на ПМЖ зьяжджаюць болей за 10 тысячаў чалавек, а пастаянную працу за мяжой маюць 600 тысячаў. Большасьць — у краінах СНД, але і на Захад едуць нямала. У 2008 годзе Нямеччына, Літва і Італія аказаліся самымі прывабнымі краінамі Эўрапейскага Зьвязу для беларускіх імігрантаў. З болей чым 6 тысячаў імігрантаў зь Беларусі, паўтары тысячы аселі ў Нямеччыне, і амаль па тысячы ў Літве і Італіі.

Рэктар Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту Сяргей Абламейка ўпэўнены, што малады навуковец у Беларусі абаронены болей, чым у Эўразьвязе, бо мае разьмеркаваньне і невысокі, але стабільны заробак і стыпэндыю («а ў многіх краінах яе проста ня плацяць»). Беларускага студэнта, які вучыцца за мяжой, абурылі выказваньні рэктара, якія ён абверг у лісьце, апублікаваным у буйнейшым электронным мэдыя Беларусі.

Большасьць наведвальнікаў блогавай плятформы LiveJournal — гэта маладыя, адукаваныя менчукі з высокім узроўнем даходу, а памер аўдыторыі ЖЖ перавышае аўдыторыю некаторых беларускіх тэлеканалаў, кажуць вынікі інтэрнэт-дасьледаваньня. Цікава, што дзёньнікі на LiveJournal піша і чытае амаль кожны 11-ы беларускі інтэрнэт-юзэр.

«Крывіцкая Мэкка», Вільня, дазваляе паглынуцца ў самыя дарагія нашаму сэрцу завулкі гісторыі і адначасова адчуць подых новай Эўропы. Але, як і любая Мэкка, Вільня мае свае сакрэты. Паспрабуем раскрыць іх і падрыхтавацца да прафэсійнай вандроўкі ў Вільню. Спачатку практычна (парады як даехаць, дзе спыніцца і як там пражыць).

Больш пакрыты стэрэатыпамі і аблеплены мянушкамі горад цяжка ўявіць. Яшчэ цяжэй убачыць у любым сучасным буйным беларускім горадзе нешта жывое і старое. У Бабруйску, на мой погляд, зрабіць гэта вельмі лёгка. Туды чарговае «ПраДарожжа» Generation.bY.