Яўген Бузоўскі пра гаўнарок, хіпсьцераў і Рыхарда Зорге

«Як трэба граць музыку сусьветнага ўзроўню чалавеку born in USSR»

«Самы вядомы разьведчык Другой сусьветнай вайны» Рыхард Зорге ніколі ня граў рок-канцэртаў у Менску і, здаецца, увогуле ня меў ніякага дачыненьня да музыкі, можа толькі за выключэньнем таго змрочнага факту, што быў пакараны японскімі нацыстамі праз павешаньне на раяльнай струне. Тым ня менш менавіта пра гэтага савецкага шпіёна больш-менш адукаваныя людзі ўзгадваюць, калі пачуюць назву гурта Zorge. А справа, насамрэч, тут яшчэ больш цікавая! 26 студзеня міжнародны рок-гурт Zorge наведаў сталічны клюб RE:PUBLIC і паказаў фактычна майстар-кляс сучаснага року, не перабольшваючы, сусьветнае якасьці.

Zorge у Менску, фота ultra-music.com

Літара Z у назве гэтага гурта – намёк на героя Зорро, бо прозьвішча Зорге ў арыгінале пішацца праз S. Вось такая рамантычная пятрушка тут. 26 студзеня гэты калектыў даў неверагодны канцэрт, фактычна майстар-кляс  «як трэба граць музыку сусьветнага ўзроўню чалавеку born in USSR». Аказваецца, гэта цалкам магчыма, вось толькі ня ўсе пажадалі ў гэтым пераканацца. «Бітка» не было, на жаль, і гэта адзінае расчараваньне вечару. Напэўна «старыкі» ўжо ня так ходзяць, а «моладзь», можа, і чула нешта пра Tequilajazzz, але што такое Zorge, пакуль ня ўкурвае. Шкада, прапусьцілі адзін з наймацнейшых канцэртаў на землях былога ВКЛ!

«Мы рок-музыкі – народ тупы»

Гурт Zorge паўстаў у 2010 годзе ў Санкт-Пецярбургу, калі раптоўна «распусьціўся» адзін з найлепшых на тэрыторыі пост-саўка гуртоў Tequilajazzz. Лідар «Тэкілы» Яўген Фёдараў, чалавек, які заўсёды вылучаўся здаровымі і канкрэтнымі думкамі, хутка сабраў новы калектыў, «зборную Масквы, Піцера і Кёльна». Праз год, у 2011-м, ужо выйшаў дэбютны альбом, і маланкава ў тым жа годзе Zorge сталі пераможцамі ў намінацыі «Музыка» прэміі Арцемія Троіцкага «Степной волк». Zorge — працяг «Тэкілы», паміж імі вакаліст-басіст, аўтар песень Яўген Фёдараў, чалавек культавы і харызматычны. Асоба болей чым вартая асобнага разгляду. Яўген практычна мастадонт той неадназначнае з’явы, што агулам калісьці называлі «рускім рокам», а зараз яна часьцей носіць назву «гаўнарок» (імхо — справядліва). Ён практычна равесьнік усіх заслужаных расейскіх «рок-легендаў» – Шаўчука, Кінчава і г.д. Гэты чалавек нават памятае, хто і чаму прыязджаў да Віктара Цоя ў госьці. Урэшце рэшт Фёдараву 47 год! І вось тут пачынаецца самае цікавае. Tequilajazzz і яе Яўген Фёдараў — феномен, стыль і жывы прыклад таго, як нарадзіцца і пасталець у СССР, варыцца на піцерскай нефармальнай кухні і пры гэтым рабіць поўную супрацьлегласьць трэндаваму русскаму року зь яго бардаўскім антырокавым падыходам. Tequilajazzz грала неверагодна актуальны і якасны альтэрнатыўны рок з патэнцыялам поп-шлягераў. Рускі рок, зараз «гаўнарок», не для іх. Як там у «Тараканаў»: «Что с тобой сделал русский рок, парень! Такой молодой, а уже Сергей Галанин! Что с тобой сделал русский рок, друг! Такой молодой, а уже Шевчук!». Вось, неяк так.

Фёдараў самакрытычны і не сілкуе ніякіх ілюзій наконт сваёй звышмастацкай ролі, што сярод «мастадонтаў» не прынята. Ён проста робіць якасна сваю справу. Ня лезе за словам ў кішэню і можа проста заявіць нешта кшталту «рок-музыканты часам не вылучаюцца розумам» ці «мы рок-музыкі – народ тупы». Такое не пачуеш ад іншых ужо забранзавелых ракенрольшчыкаў на джыпах. Яны – багема, ён – любіць музыку. У выніку ў свае 47 Фёдараў «баба ягадка саўсем», ён «агурком» і яго творчасьць цікавіць ужо новае пакаленьне, тых жа, прабачце, хіпстараў. Хаця сам ён цудоўна разумее, што модны ў гэтым асяроддзі пост-панк пачаўся не з гурта Interpol, напрыклад, а гадоў на 20-25 раней.

Хіпстэр Віктар Цой 

Дарэчы, Віктара Цоя Яўген Фёдараў лічыць таксама адным зь першых хіпстэраў, у добрым сэнсе гэтага нядобрага слова. Мае рацыю. Ён сам амаль хіпстэр, у сэнсе, што жыве «нідзе» (зараз у Грузіі), на «ты» з гаджэтамі, сочыць за новай музыкай. Ён працуе, лётае па Піцеры на лісапедзе, правільна гаворыць і выдатна выглядае як у жыцьці, так і на сцэне. Адэкват, чо. Як такога не любіць? Ён дае надзею і веру ў будучыню, хочацца адразу нечым займацца, граць на гітары і нэрвах «дабразычліўцаў» гучна і крута, кахаць дзяўчат, катацца на лісапедзе (патрэбнае падкрэсьліць), жыць, карацей! Усе б хіпстэры такія!

Так, зараз яго любяць і хіпстэры, у 1990-х любілі мы – тады панкі і альтэрнатыўшчыкі, а зараз каму кім стаць пашчасьціла. І ўсе разам прыйшлі ў RE:PUBLIC на Zorge. (Здаецца «нашых» усё ж больш!) Знаёмых твараў – процьма, усе ўсьміхаюцца. Значная частка публікі – беларускія музыкі рознае ступені вядомасьці, цьвярозасьці і нахабнасьці, мы прыпёрлі свае рок-азадкі ў клюб, каб паслухаць, што такая музыка і тут магчымая. Стаім і ўзгадваем, хто, дзе і калі пачуў «Тэкілу». Вырашаем, што першы яе выступ у Мінску быў напрыканцы 1990-х у «А-club», ці як ён тады называўся. З таго клюбу выйшла вялікае мноства тых, хто зараз тут на Zorge. «Tequilajazzz — унікальны гурт, які паўплываў на шмат беларускіх гуртоў,» – мы так разважаем і ўслухваемся ў новых Zorge.

Жыўцом, лірычна, без сопляў

Tequilajazzz у Менску ў 2008 годзе

Сапраўды, Tequilajazzz любімыя даўно, а вось з Zorge больш складаная гісторыя атрымалася. Ну, то бок аматары падсьвядома ўяўлялі, што гэтыя музыкі па вызначэньні ня могуць зрабіць дрэннага, але да канца Zorge заставаўся загадкай, як жанчына зь пісталетам, як Фані Каплан. Чаго ад іх чакаць? Нават адзіны пакуль альбом ансамбля не праясьняў сітуацыю. Ён дастаткова складаны для любові зь першага наскоку. «Тэкіла» больш экстравертная, з анекдотамі і адвечна жывым «Разенбомам». Zorge – гэта рэфлексія, інтраверты з гітарамі, але ня змрочныя. Пяюць лірычна, без сопляў. Слухачы ўцягнуліся ў гукавыя адносіны з гуртом, пасьля само сабой зьявілася ўнутры перакананьне: Zorge — шыкоўны гурт! Піцерскі шаманізм? Гэты гурт палюбілі «жыўцом», практычна адразу і цалкам ад першае песьні, праз два выхады на біс і да піўнога салюту ў прыпаркаванай машыне ля клюбу. Але гэта было потым.

Гук і RE:PUBLIC. Звычайна гэтыя словы – супрацьлегласьць. А шчасьце было так побач! Zorge граў ціха (!), у выніку ўсё было чуваць, усё празрыста і без дурнога безгустоўнага рубілава. Гук — ён у галаве і пальцах у першую чаргу, толькі потым у дратах, прымочках. Чарговы раз даказана. «Гэта яны адмыслова так робяць, каб была прастора, калі трэба камусьці з музыкаў рубануць,» – папівае піўко прыяцель. — Гэта нават ужо не са сфэры гукарэжысуры, тут нешта агульнакультурнае, агульначалавечае — гуляць зь вібрацыямі публікі, залі…». «Вайб» – як кажуць на Ямайцы. Для такога патрэбны густ, база і пазыцыя! Як жа шпіён Zorge можа быць без пазыцыі? Яшчэ патрэбны выбітны і вядомы гукарэжысэр Андрэй Алякрынскі, які зараз працуе з Zorge. Асобны гранд мерсі!

Канцэрт. Ён прыйшоў таямнічым «Мангалоідам», заліў сваёй «Тэкілы» ў нашыя існасьці, і мы ўзьняліся пад дах клюбу RE:PUBLIC, там былі ўсё і ўсе, «Кроме звёзд». Унізе гучалі яшчэ два цудоўныя бісы ад Zorge, салют і нашыя целы, якія ехалі дамоў у мэтро па-асобку. Зімняе сонца ўжо ня грэла. Хутка мы ўсе зноўку аб’ядналіся, канешне, і пакрочылі на працу. Хутка будзе «рок»! Я гэтае ведаю, так данёс Zorge!