Дзе лягчэй атрымаць шматразовы шэнген
У мінулым годзе беларусы паставілі яшчэ адзін рэкорд. Мы не толькі сталі нацыяй з самай вялікай колькасцю шэнгенскіх візаў на аднаго чалавека, але і ўладальнікамі найбольшага ліку мульцівізаў за ўсю гісторыю краіны: амаль кожная другая віза, якую выдавалі ў консульствах краін Шэнгенскага пагаднення на тэрыторыі Беларусі ў 2012 годзе, была шматразовай. А агульная колькасць пашпартоў, у якіх з’явілася такая віза, вырасла да 326 тысячаў.
Беларусы плацяць за шэнгенскія візы немалыя грошы і вельмі часта чакаюць на сваю візу болей за два тыдні. Пры гэтым нават трапіць у амбасаду па візу складана: у некаторых консульствах, напрыклад польскім, «электронныя чэргі» расцягваюцца на месяцы, што некалькі разоў станавілася прычынай разбіральніцтваў паміж беларускімі і польскімі чыноўнікамі. Як кажуць польскія дыпламаты, яны б з радасцю выдавалі і болей візаў. Аднак працоўных рук проста не хапае. Палякі просяць дазволу ў беларускага боку павялічыць свой штат. Але беларускае МЗС дазвол не дае.
Аднак палякам ёсць чым ганарыцца: яны выдаюць беларусам болей за ўсіх візаў тыпу «С». Толькі ў мінулым годзе было наштампавана 291 тысячаў запаветных налепак з фоткай у пашпарт. Але гэта меней за палову ад агульнай колькасці візаў, што займелі беларусы. Увогуле ў 2012 ў Беларусі шэнгенскія краіны выдалі амаль 700 тысячаў візаў — на 100 тысячаў болей, чым у мінулым.
У каго папрасіць мульцівізу?
Лягчэй за ўсё, паводле статыстыкі консульстваў, атрымаць шэнгенскую візу ад італьянцаў (7 з 10 візаў, што выдаваліся ў італьянскім конльсультсве, былі шматразовымі) і палякаў. Прычым найбольшыя шанцы займець жаданы шэнген пры звароце менавіта ў берасцейскае консульства Польшчы.
А вось да літоўцаў па шматразовы шэнген лепей не звяртацца — здабыць, найверагодней, атрымаецца толькі аднаразовую візу. Толькі кожная трэцяя віза, якую выдаюць літоўцы, аказваецца шматразовай. Параўнайце з доляй выдадзеных беларусам у мінулым годзе мульцівізаў: амаль кожная другая з іх дазваляла часцей за адзін раз вандраваць па ЕС. Затое ў Літвы, амбасадар якой у Беларусі некалькі месяцаў таму стаў галоўным дыпламатам краіны, ё іншая нагода для гонару. Як кажуць прадстаўнікі літоўскай амбасады, каля 40% літоўскіх візаў для беларусаў бясплатныя.
Найменшая верагоднасць атрымаць шматразовую шэнгенескую візу ў амбасадзе Чэхіі: толькі 13% з усіх візаў дазвалялі вандраваць у ЕС некалькі разоў. Таксама малыя шанцы ў выпадку Францыі (14%) і Нямеччыны. З невялікіх краін ахвотна даюць шматразовыя візы ў эстонскім кансуляце (з 26 тысячаў візаў амаль 14 — шматразовыя). Шведы таксама ахвотна давалі шэнген, пакуль іх не выгналі з Менска.
Нягледзячы на тое, што на тысячу беларусаў прыпадае 73 шэнгенскія візы, што робіць нашу краіну першай па гэтым паказчыку ў свеце (ужо трэці год запар — пасля ўвядзення бязвізавага рэжыму паміж ЕС і Македоніяй), мы далёка не першыя па абсалютнай колькасці шэнгену ў пашпартах. Лідзіруюць, як няцяжка здагадацца, Кітай і… Расія. Расейцы ў мінулым годзе таксама паставілі рэкорд і займелі без малога 6 мільёнаў візаў у ЕС. Прычым некаторыя краіны, як Фінляндыя напрыклад, выдавалі амаль выключна шматразовыя візы. Толькі ў Піцеры такіх наштампавалі болей за мільён.
Сакрэт поспеху расейцаў просты: ЕС і Расея ўжо даўно падпісалі адмысловае пагадненне, якое дазваляе іхнім грамадзянам вельмі хутка і танней за беларусаў (за 35 еўра) атрымліваць візы ў шматлікіх консульствах і візавых цэнтрах. І ўжо хутка, як абяцаюць расейцы, візы могуць быць увогуле адмененыя. Тады беларусам, мабыць, лягчэй будзе атрымаць расейскі пашпарт, чым штогод (у лепшым выпадку) збіраць дакументы і грошы на чарговы шэнген.
Што трэба, каб атрымаць шматразовы Шэнген
Большасць краін шэнгену выдаюць візы толькі з-за наступных падставаў:
- На падставе службовых сувязяў (будзьце гатовы паказаць кантракты паміж арганізацыямі, працоўную кніжку);
- Праз існаванне сваякоў (бацькі, родныя браты і сёстры, дзеці) або шлюбных сувязяў (муж/жонка — грамадзяне краіны ЕС);
- Некаторыя краіны, напрыклад Літва, выдае шматразовыя візы тым, хто валодае нерухомасцю ў гэтай краіне (у той жа Літве — мінімум 14 кв. метраў на чалавека).
Калі вышэйзгаданага ў вас няма, можна паспрабаваць спецыфічныя варыянты:
1. Польская віза «за пакупкамі»
У польскіх консульствах у Менску, Берасці і Гародні можна атрымаць візу «за пакупкамі». З ёй можна вандраваць па Польшчы і іншых краінах Шэнгену ды 90 дзён ў паўгода. Для яе афармлення спатрэбіцца запрашэнне з польскага крамы. Каштуе такі дакумент у сярэднім 15 даляраў.
Часцей за ўсё ахвотныя адкрыць мульцішэнген просяць прывезці такое запрашэнне родных ці сяброў, якія ўжо ездзяць па шопінг ў суседнюю краіну. Хаця ёсць і «прафесійныя» распаўсюднікі падобных запрашэнняў у Беларусі. Такой паперай можна скарыстацца цягам 3 месяцаў з моманту пачатку запрашэння.
Каб займець менавіта шматразовы шэнген, часам можа спатрэбіцца доказ таго, што вы ўжо нешта набывалі ў польскай краме і вярталі за гэта падатак (схема tax-free). З такім квітком нават без пацверджання наяўнасці грошай на банкаўскім рахунку цяпер лёгка атрымаць шматразовы шэнген у польскім консульстве ў Менску. Але 60 еўра заплаціць усё ж прыйдзецца.
Падрабязней пра шматразовыя польскія візы
2. Звярнуцца да пасярэднікаў
Калі да польскіх крамаў альбо візавых супрацоўнікаў Польшчы ў вас трывалая непрыхільнасць, можна скарыстацца паслугамі пасярэднікаў. Адмысловыя людзі папросяць ад вас толькі фота, пашпарт ды троху грошай: 140–200 еўра і 60 еўра для консульства.
Куды лепей па візу не хадзіць
Але не ўсім шанцуе ў справе атрымання візаў. Некаторым беларусам у візах адмаўляюць. У мінулым годзе найчасцей такая сітуацыя здаралася з тымі, хто звяртаўся па візу да эстонцаў і чэхаў. Зрэшты, колькасць адмоваў не такая вялікая — каля 3%. Найменшая верагоднасць атрымаць адмову ў консульстве Вугоршчыны: з 11 296 зваротаў па візы толькі 12-і чалавекам у ёй адмовілі.
Агулам, толькі кожны 200-ы беларус, што ў мінулым годзе падаваўся па візы, атрымаў у ёй адмову. Беларусы лічацца законапаслухмянымі вандроўнікамі, таму верагоднасць таго, што ім адмовяць у візе, зусім невялікая. А вось украінцам адмаўляць у шэнгене у 6–7 разоў часцей. Хаця і гэта не самы горшы варыянт. У некаторых краінах, як напрыклад Грузіі, да чвэрці ўсіх жадаючых атрымаць візу замест яе бачаць у пашпарце штамп «адмоўлена».
Чаму шэнгенская віза такая дарагая і яе часам так цяжка атрымаць
Мабыць, кожнага беларуса, які калі-небудзь стаяў пад амбасадай у чаканні візы, цікавіць пытанне, калі ж у Еўрасаюз можна будзе ездзіць проста па пашпарце. Тое робяць многія грамадзяне многіх краін свету, напрыклад, венесуэльцы ці албанцы. Яшчэ некалькі гадоў таму першыя месцы ў спісе самых частых атрымальнікаў візаў у ЕС займалі сербы і макендонцы. А цяпер жыхарам Балканаў таксама не патрабуюцца ніякія візы.
Гэтыя краіны выканалі патрабаванні ЕС па зменах у правілах міграцыйнага кантролю, выдачы біяметрычных пашпартоў, а таксама прадэманстравалі жаданне падзяляць еўрапейскія каштоўнасці, у тым ліку і ў пытанні павагі да правоў чалавека. Пагадненне аб спрашчэнні візавага рэжыму — першы крок да таго, каб дзяржавы прыйшлі да адмены візаў. Украіна, Расея, Грузія і Малдова ўжо падпісалі такія пагадненні з ЕС. Цяпер грамадзяне гэтых краін плацяць за шэнгенскія візы 35, а не 60 еўра, як беларусы.
Еўрапейская камісія прапанавала падпісаць аналагічнае пагадненне і беларускім уладам. Але апошнія не спяшаюцца спрашчаць жыццё сваім грамадзянам: кажуць, што не хочуць губляць грошы, якія зарабляюць на беларускіх візах для замежнікаў.
Зрэшты, ёсць і добрыя навіны. У адсутнасці сігналаў з беларускага афіцыйнага боку ЕС рэкамендаваў усім консульствам Шэнгенскай зоны як мага мацней спрасціць правілы выдачы візаў беларусам. І некаторыя краіны ўжо з радасцю выконваюць гэту рэкамендацыю.